Elisa-S Vos voldriái parlar auèi d’un libre que m’a fòrça agradat, aprés, e balhat d’idèias per la classa : los Contes d’Aubrac reculhits per Marie-Louise Tenèze.
Al mitan de las annadas seissanta, lo musèu nacional de las Arts e Tradicions popularis menèt una bèla enquèsta en Aubrac, que se sonava R.C.P., recherche collective sur programme. Marie-Louise Tenèze, especialista del conte populari, se carguèt amb Alain Rudelle (qu’ela ne parlava pas occitan) d’anar encontrar los contaires e las contairas e de los enregistrar.
Los contes en occitan èran demorats, dempuèi aquel temps, al caud sus las bandas magneticas. Un còp numerizats, la màger part dels contes foguèt retranscrita, revirada e editada per la Josiane Bru, ela tanben especialista del conte populari.
Lo libre nos ofrís quinze contaire·a·s, sèt femnas e uèit òmes, per un cinquantenat de contes apariats a lor autor. N’i a de tot : contes risents, de bestiàs, miravilhóses, istòrias de drac e de fadas… De que trobar d’istòrias pels calandrons, amb sovent una valor educativa mal coneguda : pron de contes fan allegoria del passatge a l’edat adult, per exemple.
Subretot, n’es la paraula dels contaires·as que se dona a legir e gaireben a ausir dins aquelas paginas, los contes dins lor vertat tradicionala. Josiane Bru i tòrna dins son tèxte a la fin (que seriá estat mai plan en introduccion), e ditz clarament e polidament que lo conte, tròç de la literatura orala, es pas res sens lo contaire o la contaira que li balha vida en lo fasent seu, lo disent, lo joguant per lo monde. Aquò tanben n’es una idèia per la classa !
Per èstre convencuts·cudas, la maire me recomandèt d’anar veire los filmes realizats pendent l’enquèsta per Jean-Dominique Lajoux, sul siti del CNRS. Descobriretz la Marie Girbal, una vertadièra femna d’espectacle. I vos convidi !
Lo libre: Contes d’Aubrac, reculhits per Marie-Louise Tenèze e Alain Rudelle ; edicion bilingüa occitan-francés establida per Josiane Bru e Jean Eygun ; Letras d’Oc, 2019 (agotat malastrosament, mes dins totas las bravas bibliotècas).
Los contes enregistrats : siti del C.O.M.D.T. de Tolosa https://www.comdt.org
Los filmes : Seria Contes d’Aubrac, videotèca del C.N.R.S., documents n°415, 441 e 442
Elisa Sigaud e la còla
