Melania-I Entre lo «un còp èra» e lo «e cric e crac» la nòstra còla APRENE 1 se daissèt completament emportar per aquel òme embelinaire !
Per acabar nòstra setmana «Lenga e cultura» especiala literatura occitana, es sus sas tèrras mairalas qu’Alan Roch nos a reçauputs al dintre del l’Ostal Sirventés, del sèti de l’IEO Aude (Institut d’Estudis Occitans d’Aude). Un moment fòra del temps que l’autenticitat del luòc e de la persona se mesclèron a un polit sentiment de malanconiá de fin de viatge.
A pena dintrats, nòstres senses totes foguèron exacerbats. La vista, dins cada endrech possible un libre èra pausat, l’odor del papièr e de las pèiras vièlhas, sa votz atipica, nos embarquèron sul pic dins son mond artistic.
Cossí parlar d’Alan Roch tan son art es complet ?
Practica sa pluma occitana dins d’unes domenis dempuèi d’annadas : poesia, literatura pels mainatges, cronicas, traduccions… Ausiguèt l’occitan per la familha e comencèt las accions per la lenga en seguida de 1968. Foguèt regent de temps e, dempuèi 2001, a de responsabilitats divèrsas dins lo movement associatiu occitanista. Animator cultural departamental e cronicaire radiò, se tracha tanben dempuèi 1980 de las colleccions literàrias de l’IEO-11 : Vendémias e Farfadet. Alan Roch transmet dempuèi d’annadas un saber amolonat per la lenga nòstra e se’n servís tanben coma mejan de creacion e d’invencion.
«L’escritura es un mejan de s’exprimir e tanben d’espandir la lenga occitana.»
La tòca d’aquel rescontre èra principalament de nos presentar sa seleccion d’obratges incontornables en lenga nòstra : òbras joinessas, poesias, romans, contes, libres istorics, gramaticas. Pròva que la literatura occitana es plan rica e que nos cal contunhar a la faire viure dins nòstras classas.
Sa fervor per cada libre nos a balhat l’enveja de descobrir aquestas diferentas istòrias, luòcs e personatges e mai nos confrontar a d’unes dialèctes, mercé a la presentacion d’autors d’Occitania tota.
Aquela entrevista foguèt un vertadièr viatge al país dels contes. Per acabar aquel moment meravilhós aguèrem l’astre de veire evoluir lo contaire dins tot son art e nos daissar embarcar per l’òme e sa preséncia calorosa.
Cal dire que fa un vintenat d’annadas qu’Alan Roch conta en public en posant dins lo repertòri tradicional dels contes del país, en lenga d’òc. D’istòrias que meton en scèna de personatges imaginaris que semblan vertadièrs, que sabon desnosar las trapèlas que marcan lors percors amb una punta agusada d’umor.
Contaire emmascat, Alan Roch arribèt a far tornar reals de luòcs, de personatges, de decòrs simplament amb sos mots e sa gestuala. Son mond se dobriguèt a nosautres e i cabussèrem amb fòrça plaser.
D’aquel rencontre sortiguèrem encara mai amb l’enveja de far viure e de transmetre la cultura occitana a travèrs la literatura. Sas presentacions nos an permés de comprene l’importància de nòstres diferents ròtles dins las classas.
E cric e crac nòstra polida setmana «Lenga e cultura» literatura es acabada !
Melania Issartier, Julia Pastor e la còla
