Jo e la lenga #1

Quand pensi a l’occitan, me ven d’en primièr l’imatge de las rasigas, l’impression d’èstre religada a una tèrra, una cultura, un parlar. Me venon tanben l’imatge del causse carcinòl, la de mon pepin, sortit de Cailús, puèi la musica dels Fabulos Trobadours, de Nadau e de las Bombes 2 bal.

L’occitan se parlava dins ma familha. La maire lo parla encara. I èri acostumada dempuèi pichoneta, quitament se ieu lo parlavi pas. Èra mai aisit, e tan natural, de passar pel francés. Mas i aviá la musica ! La musica, la dança, los contes… E las rasigas… es benlèu per aquò que causiguèri de far d’occitan al collègi e al licèu, puslèu que de prene latin coma m’i encoratjavan los professors. Un interés per las lengas, atanben. L’espanhòl, puèi lo portugués. E urosament que parlavi l’occitan quand arribèri a Portugal ! Aquò m’ajudèt bravament per comprene lo monde, ieu que coneissiái pas que lo portugués, fòrça mai exotic, del Brasil.

Quand ai començat de trabalhar la lenga amb Muriel Vernières, me soi remembrada las expressions del pepin. « Ça que la miladieu ! » « Rai ! ». Ai d’astre, ieu e Muriel partetjam lo meteis parlar, qu’es lo de Carcin bas, Roergue e Tarn del costat d’Albi. M’a fach de ben de tornar nosar amb aquel parlar que, fin finala, es prigond dins la meuna istòria mas que ven de luènh. Una distància s’èra creada, la que vivon totes los occitans, qu’es ligada a la nòstra istòria e al mesprés de la lenga nòstra ; puèi la distància que ieu aviái creada quand m’èri virada cap a d’autras lengas e d’autres asuèlhs.

Ara ai enveja de continuar de m’apropriar la lenga, e de l’explorar : i a tant de causas que conéissi pas, o pas gaire ! Lo folclòr occitan n’es un : las cresenças popularas, las istòrias misteriosas d’ors e de lop, lo Drac, los topics de Carnaval… Los païsatges sonòrs atanben, que se troban dins los contes o la poesia. L’òbra e la vida de Loisa Paulin, que sap son afar suls païsatges sonòrs !

E puèi, un jorn, religar los camins : far se rencontrar la musica e l’ensenhament a Calandreta, l’occitan e lo portugués, Nordeste e Occitania, Carnaval e fèstas escolaras, « dançaira(e)s de tota mena e musiciana(e)s de tota traca »*. Un brave projècte !

* citacion de Cocanha, album I ès ?, 2017

Elisa Sigaud e la còla