Conta-me encara una istòria

A cada còp qu’ai l’escasença d’anar passar de temps dins l’ostal de familha, me pòdi pas empachar de remirar la bibliotèca del salon. Aquela me semblava vertadièrament giganta quand èri pichoneta. I se pòt trapar quantitat de libres de tota mena. De segur d’enciclopèdias, d’atlasses, e autres diccionaris mas tanben de libres que trachan d’aucèls, las plantas d’aquí e d’endacòm mai, los campairòls, la vinha e mantun autre encara. Se tròban aquí los grands classics de la literatura francesa, d’Apolinaire cap a Zolà, totes los grands escrivans i son presents. Tot aquò representava un vertadièr petit tresaur per mos uèlhs de filheta. Ara que soi adulta, mesuri l’astre qu’aguèri d’aver accès a tant de meravilhas.
Çò que me menèt a m’i clinar un còp de mai, es la cèrca de libres pels mainatges, e en particular los contes. Cal dire qu’èra pas çò que mancava a l’ostal, los contes. Mas aqueste còp aviái enveja de ne trapar un que coneissiái pas encara, amb per espèr de descobrir una polida istòria a partejar en classa. Per trapar la pèrla rara, causiguèri de portar mon agach suls libres ancians. Fragilizats pel temps que passa, son plaçats sus las laissas nautas, segurament per los protegir de manòtas pas totjorn delicadas e de lor enveja irrepressibla de colorar o fresilhar qualques fuèlhs.
La curiositat me menèt a dobrir l’ABC Petits Contes per Jules Lemaître. Aquel obratge que data de 1919 piquèt clarament ma curiositat. Quina emocion alara de me dire que foguèt segurament un libre que breçava mon paire e mon grand quand èran pichonets. Descobriguèri d’istòrias polidetas e aital faguèri la causida de revirar en occitan la que me pertocava lo mai.
Vaquí, la vos daissi descobrir çai-jos, en esperant que vos agradarà tant coma a ieu.

S coma … Sap

I aviá un sapinon que somiava d’èsser un mast de naviri per fin de viatjar e d’agachar lo monde. Quand foguèt grand, l’abatèron, lo desrusquèron, e venguèt, segon son vòt : grand mast sus una fregata.
Mas se languissiá de la longor e de la monotonia de las traversadas.
« A ! se disiá, coma fasiá bon dins ma forèst natala ! I aviá de mossa a mos pès e de còps, de nises, dins mas brancas ; e los enfantons amassavan mas agulhas, e sovent dançavan de rondas en cantant a l’entorn de mon tronc. E ara soi tot sec, tot nud e tot sol. A ! Aguèsse sauput ! Aguèsse solament poscut èsser mast de cocanha ! »
E sospirèt tan fòrt, que totes los cordatges ne petèron. Mas a aquel moment una volada d’irondas passèt en dessús de la mar. Venián dels paises del nòrd e se n’anavan en Egipte. Davalèron sul naviri e se pausèron sul mast, que cobriguèron quasi entièrament de lors alas. Lo mast ausiguèt lors quites pichòts còrs batre, e lors plumas que lo fregavan fasián tal coma un brusiment de fuèlhas. Escotava çò que disián entre elas. Parlavan justament de son país, d’ont venián. E lo paure sap se sentiguèt tant urós, que s’endormiguèt en se figurant que l’aguèsson tornat menar dins sa forèst.

Jules Lemaître
« ABC Petits Contes »

Julia Pastor e la còla